ازآن ماست پیروزی

آزادی آخرین دسته از زندانیان سیاسی زمان شاه در ۳۰ دی ۱۳۵۷

مسعود رجوی و موسی خیابانی 

۳۰ دی ماه ۱۳۵۷ روز شنبه مصادف با ۲۰ ژانویه ۱۹۷۹ سالروز آزادی آخرین دسته از زندانیان سیاسی در زندان‌های محمد رضا شاه است.این زندانیان اغلب در دادگاه‌های نظامی به حبس ابد محکوم شده و مردم بیم آن داشتند که حکومت سلطنتی در مراحل پایانی حکومت خود دست به تصفیه‌ی آنان بزند. از همین رو زندانبانان زیر فشارهای تظاهرکنندگان پذیرفتند نماینده ای از سوی زندانیان با مردم سخن بگوید. ساعتی پیش از آزادی، مسعود رجوی به عنوان نماینده‌ی زندانیان سیاسی با مردم با حضور در بالکن زندان قصر سخن گفت.^[۱] حوالی ساعت ۹ شب سرانجام ۱۶۲ زندانی سیاسی پس از چندین روز تظاهرات آزاد شدند.^[۲] مسعود رجوی، تنها بازمانده مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران موسى خیابانی و اشرف ربیعی از برجسته ترین مسئولین سازمان مجاهدین خلق ایران و همچنین برخی از اعضاء سازمان‌ چریک‌های فدایی خلق و برخی از فعالان سیاسی از جریانات دیگر در میان زندانیان قرار داشتند. زندانیان سیاسی از آنجا با اتوبوس و مینی بوس به محل وزارت دادگستری که تجمع دیگری برای آزادی آنها بود رفتند. استقبال از زندانیان بسیار پرشور و با هیجان بیش از اندازه مردم و خانواده‌های زندانیان سیاسی مواجه شد و تا ساعات حکومت نظامی طول کشید. برخی از زندانیان همانجا به همراه خانواده‌هایشان و جوانان علاقه‌مند تا صبح در گوشه‌ و کنار خیابان ماندند.^[۳] از این روز به عنوان یک روز تاریخی در مبارزات ایرانیان علیه دیکتاتوری محمد رضا شاه پهلوی یاد می‌شود.

فعالیت‌ برای آزادی زندانیان سیاسی

پس از تغییر سیاست آمریکا در ایران در زمان کارتر که با کنار گذاشتن شلاق و شکنجه در ایران توسط ساواک همراه بود، از اواسط سال ۱۳۵۶ هزاران زندانی سیاسی دسته دسته از زندان‌های کشور آزاد شدند. برخی از آنها بیش از دو سال از پایان محکومیتشان میگذشت اما حکومت سلطنتی اجازه آزاد کردن آنها را نمی‌داد.^[۴] با اینهمه هنوز بخشی از زندانیان طویل المدت و رهبران سازمان‌ها و جریان‌های سیاسی در زندان‌ها بسر می‌بردند.

روز دوم دیماه، در حالی که هنوز حکومت نظامی برقرار بود و غلامرضا ازهاری در سمت نخست وزیری قرار داشت، خانوده‌ی زندانیان سیاسی اولین حرکت خود را آغاز می‌کنند. آنها در محل کانون وکلای دادگستری تجمع کرده و با هیئت مدیره ی کانون وکلا در مورد سرنوشت زندانیان به گفتگو می‌پردازند. آنها سپس به سمت دفتر وزیر دادگستری حرکت می‌کنند. حسین نجفی از طرف وزیر دادگستری با خانواده‌ها گفتگو می‌کند.آنها از این گفتگو قانع نشده و به محل کانون وکلا بازگشته و قطعنامه صادر می‌کنند.^[۵]

ادامه مطلب 👈👈