ازآن ماست پیروزی
دفاع مشروع
دفاع مشروع حس غریزی هر انسان هست. همواره بشر در مقابل عملی که ناعادلانه و غیرمشروع بوده سر فرود نیاورده و دفاع در برابر چنین عملی را جزو حقوق طبیعی خود میداند، زیرا انسان با تبعیت از غریزه به هنگام خطر مقابله به مثل میکند و آن را نوعی حق برای خود و نوعی تکلیف نسبت به دیگران میداند و روابط انسانی و اجتماعی ایجاب میکند که افراد در صورت حمله و تهاجم ناعادلانه دیگران ساکت نمانند و قانون نیز چنانچه کسانی را که در شرایط دفاع باشند مجازات نخواهد کرد.
خوابیدن ساکنین مقابل خودرو زرهی هاموی مهاجم به قرارگاه اشرف |
دفاع عبارت است از اینکه انسان با توسل به قدرت حقی دارد که تحت حمایت قانون است و اگر متجاوزی بخواهد آن را برباید حفظ کند؛ بنابراین دفاع یکی از وسایل اولیه حفظ حق است که با همین خصوصیت در مناسبات و روابط بین افراد و بین ملل باقی ماندهاست؛ ولی دفاع در روابط بین افراد وقتی مشروع است که برای دفع ضرری که از ناحیه حملهکننده با حمله حضوری و غیرقانونی صورت گرفته ضروری باشد.
بنابراین در یک نگاه شخصی که برخلاف عدل و انصاف مورد حمله قرار گرفته و برای دفاع از خود مرتکب جرم شدهاست در حال دفاع مشروع است. در نتیجه شباهت زیادی بین حالت اضطرار و دفاع مشروع وجود دارد. در هر دو مورد وقتی برای احتراز از خطر و زیان جرم مرتکب میشود در واقع دفاع مشروع یکی از موارد مخصوص حالت اضطرار است و خصوصیت آن این است که مجنیعلیه در عین حال حملهکننده نیز هست.
یکی از مهمترین حقوق طبیعی انسان، حق دفاع در مقابل تجاوزها به جان، آزادی، عرض، ناموس و مال است؛ بنابراین وضع مقررات دربارهٔ حق دفاع متهم، هم با اصول و مبانی حقوق اسلامی و هم با مبانی حقوق بشر هماهنگی دارد.
بر این اساس دفاع مشروع در مقام دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در قانون مورد پذیرش قرار گرفتهاست.
آیا حق دفاع متهم مطلق و بدون محدودیت است؟
خیر؛ قانونگذار شرایط دقیق آن را مشخص کردهاست. در قانون مجازات اسلامی جدید پیشبینی شدهاست که شخص میتواند در شرایطی خاص و ویژه از خود دفاع کند، بدون آنکه مجازات شود.[۱]
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر